Milkyway Cassette 14 - World Roots Volume 2 (1990)

Even geloofden we in een mooiere wereld terecht te zijn gekomen. De Berlijnse Muur viel en Nelson Mandela kwam vrij – ons idealisme leek te zegevieren, maar dat bleek zoals we later merkten een naïeve droom. Maar de Melkweg bleef werken aan haar muzikale staatsgreep om het Anglo-Amerikaanse rockimperium te doorbreken. 

Er ging heel wat gedoe aan vooraf voordat de muzikanten op het podium verschenen. De communicatie verliep meestal in een prettige chaos. Onduidelijke tussenpersonen die alleen voor acht uur ’s ochtends of na middernacht te bereiken zijn, afgesloten telefoons, misverstanden over vervoer, accommodatie en reispapieren. Of wantrouwen tegen die witte organisator, die ongetwijfeld al het geld in eigen zak stak. Of onlusten in het land van herkomst, zoals Algerije, Ethiopië en Nigeria.

Onlangs was het vreemdelingenbeleid aangescherpt. Aanvragen voor visa en werkvergunningen dienden zes weken voor het concert bij de Haagse ministeries op tafel te liggen. Want ze wisten maar nooit wie ze het land binnenlieten. Met alle namen (iedere week andere), geboorteplaats (‘naast de kerk’) en -datum (‘onbekend’), paspoortnummers (‘net verlopen’). Er verschenen op de telex soms onleesbare kopieën van Arabische paspoorten of de kledingmaten van de muzikanten.

Ook ambassades en ambtenaren, die muzikanten vaak als lastige klanten beschouwen of de Melkweg maar een rare club vol hasjrokers vinden, blokkeerden soms afgesproken optredens. Om nog maar te zwijgen over het onbeschofte gedrag van Amsterdamse taxichauffeurs bij de aanblik van een exotische groep met bijbehorende instrumenten op het Centraal Station.

Milkyway Cassette 14 doet met vijf groepen live verslag van het World Roots Festival 1990 en start met de bezwerende chimurenga-leeuw Thomas Mapfumo, muzikaal strijder tegen de blanke kolonisator van Zimbabwe en politiek activist, maar ook groot ganjaliefhebber met alle gevolgen voor een strakke planning.Voor het eerst hoorden we de taraabmuziek van het kruidnageleiland Zanzibar, waar Arabisch en Afrikaans zich vermengen. De vrijgevochten leadzangeres Bi Kidudeheeft zelfs op 80-jarige leeftijd een stem als een kanon, gewend als ze was om zonder microfoon grote menigtes op bruiloften en partijen toe te zingen. 

Uit Barcelona komt Chipèn, nog altijd actief als pioniers van de rumba catalana, waar Spaanse flamenco en de Cubaanse rumba elkaar feestelijk ontmoeten. In een Amsterdams muziekcafé werd ik verrast door de stem van Maria de Fatima. Als bij geen ander klonk in haar groep de melancholie van de Portugese fadoin een sfeer van de kroegen in Lissabon. SukruSani (suikergoed) verraste Amsterdam als Surinames meest populaire dansband door kawinamuziek te vernieuwen, die eerder associaties had met duistere wintirituelen.

De muzikale avonturen van de Melkweg vonden hun hoogtepunt in de jaarlijkse Rootsfestivals. Culturele tradities uit allerlei delen van de wereld kwamen voor het voetlicht in een programmering met muziek, dans, film, video, expo en workshops en dat alles in een passende ambiance met uitbundig publiek. En na afloop de tropische disco van de Roots Rhythm Club met de nieuwste kwassa, de hotste zouk, de vurigste salsa, de brutaalste raï en de nieuwste raggamuffin’. Zoals de pers bij het verschijnen van de cassette World Roots 1990 kopte: “Dansen en zingen warm aanbevolen!”